Zelf aan het roer

Een bekend Chinees gezegde luidt: ‘Elke reis begint met de eerste stap’. Ik voeg daar zelf aan toe dat die stap beter klein kan zijn dan groot. Grote stappen, gauw thuis, zou je denken, maar dat gaat in dit verband niet op. Als je lichaam je hele leven lang gewend is aan een bepaald voedingspatroon, gaat het heftig protesteren als je dat rigoureus gaat omgooien. Met als mogelijk gevolg dat je je alleen maar slechter gaat voelen.

Hoe dan wel? Beginnen met kleine, simpel in te voeren aanpassingen. Start met kwaliteit: stap over van keukenzout op goede kwaliteit zeezout, bijvoorbeeld. Laat je koffie wat vaker staan, neem geen kunstmatige zoetstoffen of geraffineerde suiker, maar gebruik fruit als zoetmiddel, of rijststroop. Ga voor verse, biologische groente. Neem ongeraffineerde granen en volkoren pasta. Minder met het eten van vlees, melk en andere zuivel.

Het is het proberen waard, en wat heb je ermee te verliezen? Mijn ervaring is dat je er alleen maar winst uit haalt. Het is even omschakelen, maar als je een of meerdere van deze suggesties volgt, kan je lichaam geleidelijk wennen aan de betere kwaliteit voeding. Bovendien merk je dat de ontwenning veel gemakkelijker verloopt dan wanneer je alles ‘cold turkey’ zou doen en dat je lichaam ook andere voeding gaat vragen.

Als het goed is, en je steeds gezonder gaat eten, zou je uiteindelijk in staat moeten zijn om aan het roer te staan van je eigen gezondheid. Letterlijk, want met eten kun je behoorlijk wat bijsturen. Ga je voor versterking bijvoorbeeld, of voor ontspanning? Wanneer je goed waarneemt, kun je de effecten heel goed merken. En als je zover bent, kun je bij iedere stap op die reis bepalen welke kant je opgaat. En mocht je een reisgids nodig hebben die je op weg helpt bij de eerste stappen, denk dan eens aan ondergetekende…

1000 zielen, 1000 grafieken

We zijn met z’n allen nogal goedgelovig als het gaat om de term ‘wetenschappelijk bewezen’, maar wat zegt het nu eigenlijk?

Aanleiding voor mijn overpeinzing is een bericht in de krant over een onderzoek dat heeft aangetoond dat kinderen met ADHD rustig worden van een sober dieet met rijst als basis. De reactie van het RIVM richt zich vooral op de manier waarop het onderzoek is uitgevoerd en ziet daarin onvoldoende aanknopingspunten om de conclusies over te nemen.

Nu ben ik  bij voorbaat altijd al behoorlijk sceptisch als het gaat om wetenschappelijk onderzoek. Allereerst vanwege de verschillende manieren waarop een vraagstelling kan worden geformuleerd – dit alleen al kan een sturend effect hebben op de uitkomst.

Vervolgens speelt de vraag wie de opdrachtgever, en belangrijker waarschijnlijk: de financier is van het onderzoek. Als de zuivelindustrie aan de touwtjes trekt, is het niet waarschijnlijk dat we te horen krijgen dat melk zo slecht is.

Tenslotte gaat de term ‘wetenschappelijk’ in dit verband uit van grotere groepen die worden gevolgd. Als de groep maar groot genoeg is, is het wetenschappelijk karakter gewaarborgd.

En daar ligt volgens mij een belangrijk manco als je het beziet vanuit de natuurvoedingsleer. Die gaat er immers van uit dat effecten van voeding voor ieder individueel anders zijn, gegeven de unieke constitutie en conditie van mensen. Zelfs voor die mensen apart geldt dat op het ene moment een andere werking optreedt met dezelfde voeding dan op een ander moment. Dat heeft te maken met de conditie en omstandigheden, die vanzelfsprekend variëren. Dat is gemakkelijk voor te stellen als je bedenkt wat een ijskoude drank met je doet op een warme zomerdag of op een dag dat de temperatuur onder nul ligt.

Mensen zijn niet te vatten in staafdiagrammen. Gelukkig maar.